Grupa inicjatywna: Krystyna Kozikowska-Koppel, Alicja i Leszek Losza, Joanna Sarré, Roman Łobos.
Koordynator: Alicja Losza (podprogram – „Wchodząc do Gry”).
Przedstawienie idei programu:
Idea gry ma bardzo wiele analogii do życia i często jest używana w odniesieniu do niego jako metafora. Jedną z funkcji metafory wykorzystywaną w edukacji jest to, że pomaga nam ona lepiej zrozumieć temat.
Mówi się, że „życie jest grą”. W życiu, podobnie jak w grze, mamy możliwości, mamy także ograniczenia. Podejmujemy decyzje, dokonujemy wyborów, bierzemy na siebie ryzyko i spotykamy się z konsekwencjami – wygrywamy lub przegrywamy, podobnie jak w grze. Największa sztuka nie polega na tym, by dostać dobre karty i dzięki nim zdobyć wygraną, ale żeby wygrać mając karty, które dał nam los. Część z nich dostajemy przy urodzeniu, inne są rozdawane lub sami je dobieramy w ciągu całego życia, nie zawsze wiedząc, co jest na odwrocie. Chodzi o to, aby maksymalnie i mądrze wykorzystać to, co mamy, korzystać z szans, które przynosi życie, radzić sobie z tym, co sami wybraliśmy, nie zawsze w pełni świadomi konsekwencji.
Bywa, że życiowa gra kusi człowieka iluzją łatwych rozwiązań, łatwego uzyskiwania gratyfikacji, za które po jakimś czasie każe słono płacić. Jedną z takich „trefnych” kart są chemiczne substancje zmieniające świadomość. Ważną życiową umiejętnością jest sztuka obchodzenia się z nimi, bo od niej w znaczącym stopniu zależy nasza szansa na wygraną. Przy czym, życiowa wygrana czy przegrana nie jest tylko sprawą gracza, ale wywiera wpływ na cale jego otoczenie.
Cele programu:
Podstawowym celem jest systemowa koordynacja działań w zakresie profilaktyki uzależnień i promowania zdrowego stylu życia na terenie Gliwickich szkół. Cele szczegółowe to:
- diagnoza problemów i potrzeb,
- organizacja współpracy między instytucjami zaangażowanymi,
- zachęcanie innych osób i instytucji do włączenia się w działania,
- tworzenie bezpiecznego i wspierającego konstruktywny rozwój środowiska społecznego,
- budzenie ciekawości poznawczej, ułatwianie dostępu do wiedzy i doświadczeń,
- inicjowanie i moderowanie tworzenia i wdrażania nowych programów i działań;
- monitorowanie efektywności prowadzonych działań.
Co z niego może mieć uczestnik?
- Miasto – całościowy systemowy program profilaktyki uzależnień, koordynację działań instytucji osób zaangażowanych.
- Organizacje pozarządowe – rozwój współpracy ze szkołami i między sobą w zakresie promocji zdrowego stylu życia i przeciwdziałania uzależnieniom.
- Pedagodzy i psycholodzy szkolni – wsparcie w pracy z uczniami, pozyskanie sprawdzonych narzędzi i metod i wzorców, możliwość transferu własnych pomysłów, wiedzy i doświadczeń.
- Dzieci i młodzież – rozwój umiejętności użytecznych życiowo, sprzyjających dobremu radzeniu sobie z pułapkami i trudnymi sytuacjami życiowymi, konstruktywnego kształtowania własnego losu bez względu na otrzymywane od niego karty.
Do kogo jest adresowany?
Do organizacji pozarządowych zainteresowanych promocją zdrowego stylu życia i przeciwdziałaniem uzależnieniom, psychologów i pedagogów szkolnych, dzieci i młodzieży w Gliwicach
Opis programu (jak przebiega, z czego się składa)?
Przygotowania do projektu „Grać i wygrać” rozpoczęliśmy w lipcu 2016 roku. W założeniu działania zostaną rozłożone w czasie i wdrażane stopniowo, a każde wprowadzenie ich na szerszą skalę zostanie poprzedzone pilotażem.
Zaplanowano:
- przeprowadzenie diagnozy istniejącej sytuacji, problemów i potrzeb w zakresie profilaktyki uzależnień i promocji zdrowia zarówno wśród osób działających na terenie Gliwic, jak i wśród dzieci i młodzieży,
- zawiązanie roboczej grupy zadaniowej, której zadaniem będzie wypracowywanie rozwiązań aktualnych problemów, a w dalszej perspektywie opracowanie systemowego programu profilaktycznego dla Gliwic, stworzenie forum wymiany doświadczeń,
- promocję zdrowego stylu życia, przeciwdziałanie uzależnieniom,
- monitorowanie i wspieranie działań,
- ewaluację działań.
12 września 2016r. odbyło się zorganizowane przez nasze stowarzyszenie spotkanie „Pedagog i Psycholog w szkole wobec zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży”, na które zaprosiliśmy wszystkich gliwickich pedagogów i psychologów szkolnych. Na spotkaniu zebraliśmy potrzebne informacje i przedstawiliśmy założenia projektu. Wyartykułowane przez zebranych problemy i potrzeby oraz wyrażone zainteresowanie współpracą wyraźnie wskazały na sensowność realizacji niniejszego projektu. Przedyskutowaliśmy również nasz pomysł z Naczelnikiem Wydziału Edukacji, Dyrektorką Gliwickiego Ośrodka Metodycznego oraz Doradcą Metodycznym Pedagogów Szkolnych i Wychowawców Świetlic Szkolnych i Socjoterapeutycznych i Doradcą D.S. Kształcenia Dzieci I Młodzieży o Specjalnych Potrzebach Edukacyjnych uzyskując dla niego zielone światło.
Pod koniec 2016 roku w ramach części diagnostycznej projektu pod nazwą „Wchodząc do gry” zebraliśmy i opracowaliśmy informacje na temat współpracy między szkołami a organizacjami pozarządowymi oraz możliwości jej rozwoju. Zbadaliśmy ponad 30 gliwickich organizacji pozarządowych pod kątem ich możliwości i gotowości do realizacji w szkołach swoich działań (edukacyjnych, profilaktycznych, hobbystycznych, sportowych), z czego 25 organizacji, które określiły gotowość do podjęcia współpracy, wzięło udział w wywiadach badających szczegółowo ich potencjał, doświadczenie i potrzeby pod kątem działalności w szkołach. Wstępnie zinwentaryzowaliśmy działania i programy realizowane w gliwickich szkołach, wyłoniliśmy listę szczególnie sprawdzonych i wartych upowszechnienia inicjatyw. Dokonaliśmy wstępnej diagnozy potrzeb pedagogów i psychologów szkolnych z 20 szkół i zespołów szkół, ze szczególnym uwzględnieniem tych, którym zaradzenie jest wskazane w celu skutecznego przeciwdziałania zachowaniom ryzykownym.
Materiał zgromadzony w trakcie realizacji podprojektu „Wchodząc do gry”, jego analiza oraz przedyskutowanie jej wyników z przedstawicielami pedagogów, psychologów i organizacji pozwoliły wspólnie opracować gliwicki program koordynacji działań organizacji pozarządowych w obszarze profilaktyki i wspierania zdrowego trybu życia – „Grać i wygrać 2017”, którego część elementów jest lub w najbliższym czasie będzie realizowana, np. UP Scena z Klasą (projekt opisany jest oddzielnie, ponieważ powstał na styku działań dwóch grup inicjatywnych), zaś pozostałe zostaną wdrożone w miarę naszego czasu i środków.
Zaproszenie do udziału:
Do współpracy zapraszamy organizacje pozarządowe, psychologów i pedagogów szkolnych zajmujących się profilaktyką uzależnień i promocją zdrowego tylu życia.
Finansowanie: program prowadzony jest wolontarystycznie, część „Wchodząc do Gry” została sfinansowana przez Samorząd Miasta Gliwice.